Γυναικεία ακράτεια ούρων
Δεκάδες γυναίκες βιώνουν καθημερινά με έντονο άγχος για την κοινωνικότητά τους και την υγιεινή τους το θέμα της ακράτειας ούρων, το οποίο αναδεικνύεται ως ένα πολύ ευαίσθητο αλλά και σημαντικό κομμάτι έρευνας για τον ιατρικό κόσμο και όχι μόνο.
Ιδιαίτερα δε, αν συνυπολογίσει κανείς ότι ο αριθμός αυτών των γυναικών είναι πολύ μεγάλος (13 εκατομμύρια γυναίκες στις Ηνωμένες Πολιτείες έχουν εμφανίσει απώλεια ούρων, και στην Ελλάδα σύμφωνα με πρόσφατη μελέτη 3 στις 10 γυναίκες αντιμετωπίζουν κάποια μορφή ακράτειας), η ευαισθητοποίηση και η επιδίωξη για άμεση λύση αποτελεί για όλους τους εμπλεκόμενους στους τομείς της υγείας σημαντική προτεραιότητα.
Δυστυχώς η γυναικεία ακράτεια μπορεί να προσβάλει πολύ νεότερες γυναίκες από ό,τι πιστεύει ο πολύς κόσμος, επειδή δεν είναι πάντα ένα απλό “φυσιολογικό” φαινόμενο γήρανσης.
Ενώ λοιπόν η συχνότητα αυτού του συμπτώματος είναι πολύ μεγάλη και συγχρόνως αγγίζει πολύ νέες γυναίκες με έντονη επαγγελματική και προσωπική δραστηριότητα, αυτές οι ίδιες γυναίκες αποφεύγουν να συζητήσουν το πρόβλημά τους ακόμα και με τον γιατρό τους. Ως αποτέλεσμα βάζουν οι ίδιες εμπόδια στην καθημερινότητά τους, περιορίζοντας και αποφεύγοντας δραστηριότητες που βελτιώνουν την ποιότητα της ζωής (όπως διασκέδαση, άσκηση, σεξουαλική δραστηριότητα κ.ά.) και έτσι οδηγούνται σε απομόνωση και πιθανόν καταθλιπτική συμπεριφορά.
Αυτό αποτελεί ένα μεγάλο λάθος που πρέπει να σταματήσει να κάνει η κάθε γυναίκα στον εαυτό της, δίνοντας άμεσα λύση που πια στην εποχή μας, δεν αποτελεί μύθο αλλά μια πραγματικότητα. Πώς είναι εφικτό να συμβεί με τον πιο απλό τρόπο; Σε πρώτη φάση η γυναίκα πρέπει να το συζητήσει με τον γυναικολόγο της, ο οποίος μπορεί να την κατευθύνει προς τη σωστή διάγνωση. Αυτή η αναγνώριση του προβλήματος ίσως είναι το πιο σημαντικό στάδιο, για να της προσφερθεί η πιο σωστή και ενδεδειγμένη λύση.
Θα πρέπει να γνωρίζουμε πως η ακράτεια είναι ένα σύμπτωμα, το οποίο έχει διαφορετική μορφή κατά περίπτωση, αλλά και αιτιολογία, και επειδή η αντιμετώπιση και η θεραπεία της είναι καθαρά συνάρτηση του τι τύπου ακράτεια αντιμετωπίζει η γυναίκα, πρέπει να προηγείται η διερεύνηση των προαναφερθέντων. Για καλύτερη κατανόηση του θέματος, θα ήταν χρήσιμο να αναφέρουμε ότι βάσει των κλινικών περιγραφών, οι πιο γνωστές και συχνές μορφές (τύποι) ακράτειας είναι οι εξής:
- Ακράτεια ούρων από προσπάθεια που απλά εμφανίζεται όταν αυξάνεται η πίεση στην κοιλιά μας με τον βήχα, το γέλιο, το φτέρνισμα, το σήκωμα βάρους ή τη σωματική άσκηση. Είναι η συχνότερη μορφή που απαντάται κυρίως σε νεότερες γυναίκες.
- Ακράτεια ούρων επιτακτικού τύπου, δηλαδή αιφνίδια και έντονη ανάγκη για ούρηση που ακολουθείται από απώλεια ούρων.
- Μεικτού τύπου, που συνυπάρχουν και οι δύο προηγούμενοι τύποι ακράτειας.
- Ακράτεια ούρων από υπερπλήρωση.
- Συνεχής ακράτεια που οφείλεται σε ανατομικές βλάβες ή μόνιμα νευρολογικά αίτια.
Κάθε διαφορετικός τύπος ακράτειας αντιμετωπίζεται με επίσης διαφορετικό τρόπο, ακόμα και ως προς το βαθμό του προβλήματος, και για αυτό είναι πολύ σημαντικό να γίνει η σωστή διάγνωση. Αυτό επιτυγχάνεται με πολύ μεγάλο ποσοστό επιτυχίας χάρη σε μια ειδική εξέταση που ονομάζεται Ουροδυναμικός έλεγχος και γίνεται σε ειδικά, εξειδικευμένα κέντρα, αφού βέβαια προηγηθεί ένα καλό ιστορικό των συμπτωμάτων, μία κλινική εξέταση αλλά και μια απλή εξέταση ούρων και καλλιέργεια.
Ο Ουροδυναμικός έλεγχος είναι μια απλή, μη επώδυνη εξέταση όπου με την τοποθέτηση ενός πολύ λεπτού, μικρού καθετήρα και τη βοήθεια ενός υπολογιστή, μελετάμε τη δραστηριότητα της ουροδόχου κύστεως και της ουρήθρας και προσδιορίζουμε με μεγάλη ακρίβεια το αίτιο του προβλήματος.
Αφού λοιπόν ο γιατρός σας πλέον αναγνωρίσει με μεγαλύτερη σιγουριά και ακρίβεια τη μορφή ακράτειας και τον βαθμό της, επιλέγει κατά περίπτωση τη θεραπεία που πρέπει να ακολουθηθεί.
Την τελευταία δεκαετία οι επιλογές θεραπείας, ειδικά στις περιπτώσεις ακράτειας από προσπάθεια που αποτελεί και το μεγαλύτερο ποσοστό, έδωσαν πολύ υψηλά ποσοστά αποτελεσματικότητας στη θεραπεία (90%) και με πολύ εύκολες τεχνικές που οδήγησαν όλο και περισσότερες γυναίκες στη μόνιμη λύση. Μια τέτοια τεχνική που επιλέγεται σε περιπτώσεις ακράτειας από προσπάθεια μετρίου και μεγάλου βαθμού είναι η τοποθέτηση μιας κολπικής ταινίας ελεύθερης τάσης (TVT, TVT-O) κάτω από την ουρήθρα η οποία ενισχύει την προσπάθεια του σφιγκτήρα της ουρήθρας να συγκρατήσει τα ούρα που εξέρχονται ακούσια όταν αυξάνεται η ενδοκοιλιακή πίεση με τον βήχα, γέλιο, σήκωμα βάρους κλπ.
Τα μεγάλα πλεονεκτήματα αυτής της τεχνικής είναι ότι μπορεί να επιτευχθεί χωρίς γενική νάρκωση, διαρκεί μόλις 15-20 λεπτά, δεν χρειάζεται μετεγχειρητική νοσηλεία και δεν παρουσιάζει ιδιαίτερες επιπλοκές σε συνδυασμό με τη μεγάλη αποτελεσματικότητα. Το επίσης πολύ σημαντικό είναι ότι αυτή η τεχνική μπορεί να συνδυαστεί με μεγάλη επιτυχία με άλλες επεμβάσεις που σχετίζονται με χαλάρωση του κόλπου, πρόπτωση μήτρας και κυστεοκήλη και να έχουμε ακόμα καλύτερα αποτελέσματα.
Μία επίσης πολύ σύγχρονη και αποτελεσματική τεχνική για την θεραπεία της ακράτειας ούρων είναι το laser. Ανώδυνη απλή σύντομη και χωρίς επιπλοκές αποτελεί μία πολύ καλή εναλλακτική θεραπεία σε κάποιες περιπτώσεις που κρίνονται από τον ειδικό.
Και στις άλλες περιπτώσεις όμως όταν η συντηρητική αντιμετώπιση είναι η ενδεδειγμένη και όχι η χειρουργική επέμβαση, έχουμε νέες, βελτιωμένες επιλογές είτε πρόκειται για νέα φάρμακα που έχουν λιγότερες παρενέργειες και καλύτερα αποτελέσματα είτε πρόκειται για εξελιγμένες ασκήσεις εκγύμνασης της περιοχής για βελτίωση των συμπτωμάτων.
Υπάρχει λοιπόν λύση και αυτή δεν είναι μύθος αλλά πραγματικότητα, αρκεί να βρείτε το θάρρος να συζητήσετε το πρόβλημά σας με τον γιατρό σας ή να απευθυνθείτε σε ένα εξειδικευμένο κέντρο ακράτειας.
Χαλάρωση Πυελικού Εδάφους
Άγχος. Καθημερινό, ασταμάτητο κυνήγι για την επιτυχία. Πίεση ώστε να είναι καλή μητέρα, σύζυγος, σύντροφος, νοικοκυρά, επιτυχημένη επαγγελματίας. Αυτός είναι ο ορισμός της σύγχρονης γυναίκας που, σκορπισμένη ανάμεσα σε τόσους απαιτητικούς ρόλους, πολύ συχνά αμελεί προσωπικά της θέματα που όμως είναι ζωτικής σημασίας.
Το βάρος της διεκπεραίωσης των καθημερινών υποχρεώσεων, δυστυχώς έχει επιπτώσεις όχι μόνο δυσκολεύοντας τη διατήρηση της καλής της υγείας αλλά επηρεάζοντας και την ποιότητα της σεξουαλικής της ζωής. Έτσι, θέματα όπως είναι η καλή κατάσταση των γεννητικών οργάνων -κυρίως του κόλπου- παρότι απασχολούν χιλιάδες γυναίκες καθημερινά, τελικά ελάχιστες είναι εκείνες που βρίσκουν το θάρρος να αναζητήσουν λύση.
Η κολπική χαλάρωση και η πρόπτωση των οργάνων της πυέλου (μήτρα, κόλπος, ουροδόχος κύστη) είναι κλινικά προβλήματα που προκαλούν ποικίλα συμπτώματα και ενοχλήσεις, όπως μεταξύ άλλων, πόνο χαμηλά στην κοιλιά, αίσθημα βάρους, συχνές ουρολοιμώξεις, δυσκοιλιότητα, ακόμα και διακοπή σεξουαλικών επαφών. Οι γυναίκες που συνηθέστερα παρουσιάζουν αυτά τα προβλήματα είναι εκείνες που έχουν γεννήσει κολπικά, και τα όποια ζητήματα έχουν προκύψει επιδεινώνονται με την εμμηνόπαυση, την αύξηση βάρους και την ύπαρξη χρόνιου βήχα.
Εμείς, ως ειδικοί, όταν προσεγγίζουμε ένα τέτοιο πρόβλημα οφείλουμε για την σωστή αντιμετώπιση του να είμαστε όσο το δυνατόν πιο ενημερωμένοι για να προσφέρουμε την πιο σύγχρονη, επιστημονικά τεκμηριωμένη και κατάλληλη θεραπεία.
Η μεγάλη ανάπτυξη και εξέλιξη της βιοτεχνολογίας μάς δίνει πια τη δυνατότητα να χρησιμοποιούμε νέα ειδικά υλικά και εξελιγμένες -ελάχιστα επεμβατικές- τεχνικές για τη χειρουργική θεραπεία, μεγαλώνοντας τις προσδοκίες των γυναικών για καλύτερη ποιότητα ζωής.
Οι γιατροί που ασχολούμαστε με τον τομέα της ουρογυναικολογίας μπορούμε πλέον να προσφέρουμε στη γυναίκα θεραπείες σύγχρονες, εξελιγμένες και ελάχιστα επώδυνες.
Οι κλασικές χειρουργικές επεμβάσεις για την αποκατάσταση των διαταραχών αυτών (κυστεοκήλη, ορθοκήλη, πρόπτωση μήτρας, πρόπτωση κολπικού κολοβώματος κ.ά.) είναι γνωστές ως κολπορραφίες και είναι απλά πλαστικές επεμβάσεις του κόλπου που έχουν ως σκοπό την ανατομική διόρθωση και στήριξη των οργάνων που χαλάρωσαν. Αυτές οι επεμβάσεις εξελίχθηκαν με πιο σύγχρονες τεχνικές και την χρήση ειδικών πλεγμάτων. Τα πλέγματα είναι από ειδικό συνθετικό υλικό, αδρανές και μπορούν να παραμείνουν στον ανθρώπινο οργανισμό εφ’ όρου ζωής.
Τα σημαντικότερα πλεονεκτήματα των νέων τεχνικών-πλεγμάτων αποτελούν οι μειωμένες πιθανότητες υποτροπών που εμφανίζονται συχνά μετά από τις κλασικές κολπορραφίες. Παράλληλα επιτυγχάνεται πιο ορθή ανατομικά στήριξη και διόρθωση των ιστών, καλύτερη σεξουαλική ζωή, λιγότερες μέρες νοσηλείας και γρήγορη ανάρρωση.
Ως ιατρός ειδικός στα ευαίσθητα αυτά θέματα, προτείνω σε κάθε γυναίκα που αντιμετωπίζει τέτοιου είδους προβλήματα να αναζητήσει άμεσα την ποιότητα ζωής που απολάμβανε και πριν, γιατί σήμερα υπάρχει λύση. Αποτελεσματική και εύκολη.
Ουρολοίμωξη – Τι πρέπει να γνωρίζω;
Η ουρολοίμωξη είναι μία από τις πιο συνηθισμένες παθήσεις του ουροποιητικού για τις γυναίκες και τα συμπτώματά της είναι οξεία και ενοχλητικά.
Από τη στιγμή που μια γυναίκα γίνεται σεξουαλικά ενεργή, το ουροποιητικό της σύστημα μπορεί πιο εύκολα να προσβληθεί από μικρόβια που θα προκαλούν λοιμώξεις και φλεγμονές.
Γιατί συμβαίνει αυτό;
- Στον κόλπο αποικούν πολυάριθμα μικρόβια που με τις παλινδρομικές τους κινήσεις κατά τη σεξουαλική επαφή είναι εύκολο να εισέλθουν μέσω της ουρήθρας στην κύστη.
- Αδύναμο ανοσοποιητικό.
- Συστηματικές νόσοι, όπως ο σακχαρώδης διαβήτης και η εμμηνόπαυση, κάνουν την περιοχή πολύ πιο ευαίσθητη σε τραυματισμούς και ανάπτυξη μικροβίων λόγω της έντονης ατροφίας από την έλλειψη των οιστρογόνων.
- Ανατομικές ή λειτουργικές παθολογικές καταστάσεις στην περιοχή της πυέλου, όπως: κυστεοκήλη, πρόπτωση μήτρας, εκκολπώματα ουρήθρας, κύστεως κ.ά.
Ποια τα συμπτώματα;
Συνήθως οι «ενοχλήσεις» ξεκινάνε από έντονη συχνοουρία, οξύ άλγος, επιτακτική ανάγκη για ούρηση (που συνοδεύεται με πολύ μικρή ποσότητα ούρων), έντονο τσούξιμο κατά την ούρηση και αιματουρία.
Σε προχωρημένες καταστάσεις, η λοίμωξη αυτή μπορεί να προσβάλλει και το ανώτερο ουροποιητικό σύστημα, προκαλώντας πυρετό.
Η διάγνωσή της επιβεβαιώνεται με την γενική εξέταση ούρων και την καλλιέργεια ούρων.
Η συχνότητα έχει σημασία!
Σε περιπτώσεις συχνών ουρολοιμώξεων είναι απαραίτητο να γίνονται περαιτέρω, πιο ενδελεχείς έλεγχοι, όπως:
- υπερηχογράφημα κάτω κοιλίας
- έλεγχος νεφρολιθίασης
- ουροδυναμικός έλεγχος
- κυστεοσκόπηση
Η ουρολοίμωξη καταπολεμάται με φαρμακευτική αγωγή, μέσω λήψης αντιβιοτικών. Υπάρχουν ωστόσο κάποιες πρακτικές και απλές συμβουλές, που βοηθούν στην πρόληψη.
Τι συστήνουμε λοιπόν στις γυναίκες;
- Να ουρούν πριν και μετά τη σεξουαλική επαφή.
- Να φροντίζουν την ατομική υγιεινή της περιοχής, με άφθονο νερό, χωρίς τη χρήση ισχυρών αντισηπτικών.
- Να καταναλώνουν μεγάλες ποσότητες νερού στην καθημερινότητα.
- Να τρώνε γαλακτοκομικά προϊόντα, καθώς αυτά βοηθούν να διατηρηθεί το φυσιολογικό, όξινο περιβάλλον του κόλπου και να αντιμετωπιστούν παθογόνα μικρόβια.
- Να προτιμούν τα βαμβακερά εσώρουχα και να αποφεύγουν, όσο μπορούν, τα στενά παντελόνια.
- Σε περίπτωση ουρολοίμωξης, να καταναλώνουν χυμό/χάπια cranberry.
- Να φροντίζουν το ανοσοποιητικό τους σύστημα, δηλαδή την άμυνα του οργανισμού τους με τη λήψη βιταμινών, τη σωστή διατροφή και την καλή ψυχολογία. Η ομοιοπαθητική βοηθάει επίσης στην ενίσχυση του ανοσοποιητικού.
- Σε γυναίκες που βρίσκονται στην εμμηνόπαυση να χορηγούνται (όχι πάντα) τοπικά οιστρογόνα για την αναστροφή και τη βελτίωση της φυσιολογικής τους χλωρίδας.
Τι είναι ο Ουροδυναμικός έλεγχος;
Πρόκειται για μία πολύ σημαντική διαγνωστική εξέταση που μας δίνει πολλές και σημαντικές πληροφορίες για τη λειτουργία της κύστεως και της ουρήθρας. Είναι η μοναδική εξέταση που θα μπορέσει αξιόπιστα να καθορίσει, βάσει του αποτελέσματος, την αντιμετώπιση της γυναικείας ακράτειας ούρων.
Πότε χρειάζεται να γίνεται ο Ουροδυναμικός έλεγχος;
Ο γιατρός θα ζητήσει τη διενέργεια της εξέτασης, όταν θέλει να διερευνήσει τα αίτια που προκαλούν προβλήματα, τα οποία σχετίζονται με:
- απώλεια ούρων, ακούσια ή εκούσια
- μη ικανοποιητική κένωση της ουροδόχου κύστεως
- επιθυμία συχνής ούρησης
- επιτακτική επιθυμία για ούρηση
- διακεκομμένη ούρηση
- συχνές υποτροπιάζουσες ουρολοιμώξεις
Είναι πολύ σημαντικό να αναφερθεί, πως είναι απαραίτητο, οποιαδήποτε γυναίκα πρόκειται να υποβληθεί σε κολπική χειρουργική επέμβαση λόγω πρόπτωσης, να υποβληθεί προεγχειρητικά σε ουροδυναμικό έλεγχο.
Πώς γίνεται ο Ουροδυναμικός έλεγχος;
Είναι μία απλή, ανώδυνη εξέταση, η οποία διαρκεί περίπου 30 λεπτά και δεν χρειάζεται αναισθησία. Στην αρχή, αφού η γυναίκα ουρήσει σε ένα ειδικό δοχείο, τοποθετείται ένας λεπτός καθετήρας στην ουροδόχο κύστη και ένας στο ορθό (αυτό είναι και το ενοχλητικότερο μέρος της εξέτασης).
Στην συνέχεια, μέσω του λεπτού καθετήρα γίνεται πλήρωση της κύστεως και παράλληλα μέσω ενός υπολογιστή μετρώνται και αναλύονται οι πιέσεις του συστήματος, δίνοντάς μας την εικόνα της λειτουργίας του κατώτερου ουροποιητικού.
Πριν τον ουροδυναμικό έλεγχο θα πρέπει να έχουν προηγηθεί κάποιες εξετάσεις. Αυτές είναι, γενική εξέταση ούρων μαζί με καλλιέργεια ούρων (προκειμένου να αποκλειστεί πιθανή ενεργή λοίμωξη) και ένα υπερηχογράφημα νεφρών, ουρητήρων κύστεως και των έσω γεννητικών οργάνων.
Τα συμπεράσματα της εξέτασης είναι άμεσα.