Νέα

Υπολειπόμενη ανάπτυξη εμβρύου

Τί σημαίνει “υπολειπόμενη ανάπτυξη εμβρύου”;

Ο όρος αυτός χρησιμοποιείται για να περιγράψει τη μη φυσιολογική ανάπτυξη του εμβρύου εντός του αμνιακού σάκου, την ασυμβατότητα δηλαδή στο μέγεθος, βάρος ή και ανάπτυξη των οργάνων του παιδιού σε σχέση με την εβδομάδα κύησης που διανύει η μητέρα.

Η ανεπαρκής ανάπτυξη του εμβρύου είναι μια από τις κύριες αιτίες ενδομητριακής θνησιμότητας και χωρίζεται σε ενδομήτρια υπολειπόμενη ανάπτυξη (IUGR) ή εμβρυϊκή υποτροφία (SGA).

Η υπολειπόμενη ενδομήτρια ανάπτυξη χαρακτηρίζεται ως συμμετρική ή ασύμμετρη. Στη πρώτη περίπτωση εξαιτίας βλαβών που έχουν προκύψει από την αρχή της κύησης –π.χ χρωμοσωμικές ανωμαλίες– το έμβρυο είναι συμμετρικά μικρότερο του φυσιολογικού.

Στην δεύτερη περίπτωση υπάρχει φυσιολογική ανάπτυξη του κεφαλιού ωστόσο υπάρχουν αποκλίσεις στα υπόλοιπα όργανα. Πολύ συχνά οι αποκλίσεις αυτές προκύπτουν από βλάβη του πλακούντα η οποία επηρεάζει την παροχή οξυγόνου, αίματος και θρεπτικών ουσιών στο κυοφορούμενο παιδί. Είναι η περίπτωση κατά την οποία αυξάνεται σημαντικά η πιθανότητα πρόωρου τοκετού καθώς στην ουσία το έμβρυο φιλοξενείται σε ένα ακατάλληλο περιβάλλον που απειλεί τη ζωή του.

Συνοπτικά θα μπορούσαμε να συνοψίσουμε τις αιτίες υπολειπόμενης ανάπτυξης του εμβρύου ως εξής:

  • Λόγοι που συνδέονται με την μητέρα. Αυτό αφορά είτε την ύπαρξη κάποιας προϋπάρχουσας νόσου όπως είναι οι καρδιακές νόσοι είτε κακές συνήθειες όπως το κάπνισμα, η χρήση ναρκωτικών ουσιών, η κατανάλωση αλκοόλ κλπ
  • Λόγοι που συνδέονται με το έμβρυο. Εδώ συμπεριλαμβάνονται μεταξύ άλλων χρωμοσωμικές ανωμαλίες ή λοιμώξεις –όπως η ερυθρά- που έπληξαν την μητέρα κατά τη διάρκεια της κύησης και επηρέασαν αρνητικά το έμβρυο.
  • Παθολογία του πλακούντα που μπορεί να προκύψει κατά τη διάρκεια της κύησης.

Διάγνωση και Αντιμετώπιση

Αν και υπάρχουν σύγχρονες διαγνωστικές μέθοδοι που μπορούν να δώσουν στοιχεία για ελλιπή ανάπτυξη του εμβρύου, σε πολλές περιπτώσεις το πρόβλημα γίνεται αντιληπτό μετά τον τοκετό. Η πρόληψη βασίζεται κατά αρχήν στην αντιμετώπιση και ρύθμιση των προβλημάτων υγείας που τυχόν έχει η μητέρα πριν ακόμα μείνει έγκυος. Λόγου χάρη, μια γυναίκα με σακχαρώδη διαβήτη πρέπει να έχει ρυθμιστεί σωστά πριν ακόμα συλλάβει και να παρακολουθείται με μεγάλη επιμέλεια καθ’ όλη τη διάρκεια της εγκυμοσύνης.

Στο πρώτο τρίμηνο της κύησης, μια σειρά εξετάσεων ελαχιστοποιεί την πιθανότητα ύπαρξης λοιμώξεων που μπορεί να βλάψουν το έμβρυο αφού αν υπάρξει κάποιο εύρημα ο μαιευτήρας έχει τη δυνατότητα να παρέμβει θεραπευτικά.

Οι τακτικοί υπέρηχοι συνθέτουν το βιοφυσικό προφίλ του εμβρύου και εξασφαλίζουν την παρακολούθηση της ομαλής ανάπτυξης του καθώς και την καλή κατάσταση του πλακούντα, αφού είναι δυνατή η μέτρηση ροής του αίματος.

Σε περίπτωση που ο γιατρός εντοπίσει πρόβλημα μπορεί να παρέμβει και να προχωρήσει σε πρόωρο τοκετό με καισαρική τομή, αν κρίνει ότι η συνέχιση της εγκυμοσύνης περικλείει μεγάλο ρίσκο για την βιωσιμότητα του εμβρύου.